Please feel free to comment, critise or send us your additions and suggestions for future blogs; as a dealer, I also buy new material, send your offer to ads@srok.nl.

Commentaar en aanvullingen op deze blog zijn van harte welkom. Heeft u advertentie materiaal of oude tijdschriften waar u zelf niets meer mee doet, stuur dan een email naar ads@srok.nl. Voor mooi materiaal betaal ik een goede prijs. Heeft u zelf belangstelling voor oude advertenties, kijk dan eens in de on-line catalogus van SROK Ads op www.srok.nl of bij onze advertenties op Marktplaats.

zaterdag 31 augustus 2013

Thema's (2)

P.S. Zag dat ik al diverse afleveringen lang geen fotootjes heb bijgevoegd - dat is wel erg saai, dus bij deze aflevering in ieder geval weer wat kleurrijke voorbeelden :-)

(Het blijkt dat mijn scanner niet goed overweg kan met fel-oranje, dus met name de Heineken advertentie hieronder is in het echt nog opvallender ORANJE).

===

In vervolg op de lange lijst thema's van de vorige aflevering (die overigens nog lang niet compleet is), eerst maar eens wat zaken bundelen om een beter overzicht te krijgen.

Feestdagen

Voor fabrikanten en winkeliers zijn (officiele) feestdagen vrijwel altijd een reden om er een schepje bovenop te doen, vooral nu de laatste jaren een ontwikkeling gaande is om bij zoveel mogelijk gelegenheden elkaar kadootjes te geven, die vaak ook nog eens veel luxer zijn dan vroeger. Gaf men vroeger alleen kadootjes met verjaardagen en Sinterklaas, kreeg moeder een nieuwe pan voor Moederdag (en vader een doosje sigaren) en was kadootjes geven met Kerst iets dat indruiste tegen de Nederlandse volksaard, tegenwoordig zijn digitale camera's, iPads en dergelijke geen uitzondering meer

In de reclame zie je van oudsher jaarlijks een opleving rond de tradionele feestdagen Sinterklaas, Kerst en Nieuwjaar (en in mindere mate Pasen). Later - met de toenemende welvaart en waarschijnlijk onder druk van de winkeliers - kwamen daar Moederdag en Vaderdag bij. 
Van nog recenter datum is Valentijnsdag, overgewaaid uit Amerika; en soms zie je zelfs referenties naar Halloween.

Jagermeister, Panorama, 2 mei 1980

Bijzondere gelegenheden

Nauw verwant aan de feestdagen zijn de bijzondere dagen en evenementen; hoewel Koninginnedag (tegenwoordig Koningsdag) altijd al uitbundig gevierd werd, zag je het niet spectaculair terug in de reclame - het waren meestal de jeneverfabrikanten die hun Oranjebitter nog eens extra aanprezen en later kwamen daar de oranje tompoezen van de bakker en de Hema bij. Bij bijzondere gelegenheden m.b.t. het Koninklijk Huis zoals geboortes, huwelijken, verlovingen en troonswisselingen pakte men grootser uit, hoewel de toonzetting tot de jaren 60 wel steeds ernstig en eerbiedig bleef. In het huidige Maxima-tijdperk is de reclame rond dat soort gebeurtenissen een stuk speelser geworden.

De rol van "Oranje" als verbindende factor in Nederland is voor een (groot) deel overgenomen door de sport - bij elke EK of WK voetbal vallen de fabrikanten over elkaar heen om met een oranje gekleurd product op de markt te komen. De oranjegekte ziet men nu ook bij de Olympische spelen en veel andere sporten. Veel sport-gerelateerde reclame is van de categorie "inhakers"; wint een Nederlander een groot sportevenement, dan verschijnt er vrijwel direct reclame die aan het evenement refereert of waarin de sportman of -vrouw optreedt om een - meestal niet sport-gerelateerd - product aan te prijzen.

Heineken, Misset Horeca, 16 mei 2008


(wordt vervolgd)






zaterdag 3 augustus 2013

Thema's

Hieronder de volledige lijst met thema's waar ik in de vorige aflevering van deze blog mee eindigde. Ik laat ze vandaag alleen als alfabetische opsomming zien, zonder verklaring waarom het überhaupt interessant zou kunnen zijn om advertenties die hierop betrekking hebben te verzamelen.

Sommige zijn ingegeven door klanten van SROK Ads, die een bepaald onderwerp verzamelen (dobbelstenen, kabouters, goochelen), andere onderwerpen illustreren cliches die reclamemakers bewust of onbewust gebruiken. De schattige baby, de sluwe vos, de oersterke olifant of neushoorn, de slimme aap, iets aan de haak slaan (hengelsport). Ook onderwerpen die iedereen in de doelgroep herkent zijn een geliefd middel: voetbal (volkssport), tennis (voor de betere klassen) - beiden worden gebruikt om de meest uiteenlopende producten aan de man te brengen. Bij het gebruik van voetbal is dat trouwens vrijwel altijd letterlijk "aan de man" brengen, bij tennis kan het ook gaat om producten voor vrouwen.

Daarnaast geven ze een leuk kijkje in welke zaken die nu vrijwel uitgestorven zijn in het verleden als normale elementen van het dagelijks leven gezien werden: draaiorgels, padvinders, postzegels verzamelen, etc.

Ook de actualiteit komt vaak terug: atoomkracht (in de jaren na de tweede wer, koninklijk huis (heel tijdgebonden, komt vrijwel uitsluitend voor bij geboortes en jubilea en dergelijke),

In de volgende aflevering(en) zal ik de afzonderlijke thema's toelichten.


Thema
Eetmomenten tijdens de dag
Advocaten (rechterlijke macht)
Alice in Wonderland
Aliens (zie Ruimtevaart & ruimtewezens)
Atoomkracht
Babies
Bad en douche
Ballonnen
Blinddoek
Buiksprekers
Chocoladeletters
Cijfers en letters
Clowns
Dieren
Dobbelstenen
Doolhof
Draaiorgels
Draaitol
Droste effect
Duiken
Eiffeltoren
Gedichtjes en rijmpjes
Geld
Gezin
Goochelen
Handen
Hengelsport
Horen, zien en zwijgen
Huwelijk
Illustrators
Jojo's
Kaartlezen
Kabouters
Kerst
Kinderen
Kindertekeningen
Klederdracht
Kleur
Koninklijk huis
Kruiswoordraadsel
Meerlingen
Microscoop
Misdaad
Muzieknoten
Moederdag
Naakt
Negers
Nieuwjaar
Nummerborden
Padvinders
Parasol & paraplu
Pasen
Pier (Scheveningen)
Planten
Postzegels verzamelen
Propaganda
Piraten (=> zeerovers)
Regenboog
Religie
Ridders
Robots
Roodharigen
Roken
Ruimtevaart
Schotten
Sinterklaas
Sneeuwballen gooien
Sneeuwpoppen
Spaarpotten
Speelkaarten
Sport
Speldjes
Stewardessen
Strand
Stripverhaal
Telefoon
Tuba
Uniform
Vaderdag
Valentijnsdag
Verkeerslichten
Verpleegsters
Voetbal
Vrouwen
Vuurtorens
Waarzegsters
Weerhuisjes
Wereldbollen
Zandlopers

donderdag 1 augustus 2013

Panic (3)

Stel je hebt alles keurig onderverdeeld in thema's, onderwerpen en daarbinnen weer op alfabet, formaat of welke andere keus je daarin ook gemaakt hebt.

Wat als de map/doos/kamer of zelfs het huis dan toch te vol raakt?

Wanneer is genoeg ook echt genoeg?

Wat speelt daar bij mee?

Er moet natuurlijk voldoende fysieke opslagruimte zijn en binnen die ruimte voldoende opbergsystemen (dozen, mappen, kokers), die bovendien toegankelijk moeten zijn,  Voor het opbergen van advertenties zijn dozen overigens handig om even snel een stapel op te ruimen, maar toegankelijk worden ze daar niet van, ook niet als je op de doos schrijft wat erin zit (of liever, probeert te schrijven, want na een paar uurtjes opruimen ontstaan immers toch de dozen met "nog uitzoeken", "van alles wat" en dergelijke labels). Dus voor een hoger detailniveau moet je toch weer naar een systeem van mappen. Daar heb ik al eerder over geschreven (zie de aflevering 'Boxes, boxes, boxes'), dus zal daar vandaag niet verder over uitwijden.

Interessanter is natuurlijk de vraag 'wanneer is een verzameling compleet (genoeg)'?

Dat hangt - open deur - helemaal af van het doel waarmee je de objecten verzamelt hebt.

  • Streef je naar compleetheid? Gaat het je erom "alles" in handen te krijgen zonder witte vlekken, zoals bij de klassieke postzegelverzamelaar? Dan is het vooral een kwestie van voldoende opbergsystemen kunnen aanschaffen om alles netjes in op te bergen en natuurlijk de kunst om "alles" te kunnen vinden. Zelfs voor een schijnbaar goed behapbare verzameling zoals "alles van Verkade" betekent dat vele honderden advertenties terwijl je er nooit zeker van kan zijn dat je alles hebt, simpelweg omdat zelfs bij de fabrikant zelf geen archieven zijn waarin alle reclameuitingen beschreven staan. In principe zijn hier de enige beperkende factoren voldoende geld (om ook zeldzame stukken te kunnen aanschaffen) en voldoende ruimte (zeker als je niet alleen platte zaken verzamelt kan een beetje verzameling al snel uit te hand lopen en vele kamers van het huis gaan vullen).
  • Gaat het je om de jacht en verdwijnt alles thuis meteen in een doos of in de kelder? Dan is ook hier alleen de fysieke ruimte een beperkende factor :-) Ik moet overigens eerlijk bekennen dat in de eerste jaren dat ik Marktplaats "ontdekte" de aankopen elkaar zo snel opvolgden dat hier ook bij mijj zeker sprake van was.
  • Wil je een tentoonstelling samenstellen? Dan moet je in ieder geval voldoende hebben om een afgewogen keus te kunnen maken: qua periode, thema, zelfs vormgevingsaspecten zoals kleur kunnen een rol spelen.
  • Wil je wetenschappelijk onderzoek doen? Dat moet het corpus in ieder geval groot genoeg zijn om je conclusies/gevoltrekkingen te kunnen rechtvaardigen. Een verzameling voldoet dan meestal niet, want bij het samenstellen van een verzameling is meestal al - bewust of onbewust - een voorselectie gemaakt. En voor statistisch betrouwbare uitspraken over bijvoorbeeld de rol van de vrouw in de reclame moet je niet alleen de advertenties met een vrouw erin gezien hebben, maar juist ook de advertenties waarin de vrouw geen rol speelt.
  • Wil je voldoende om een (vitrine)kast te vullen met conversation pieces'. Dat is een relaxte manier van verzamelen. Ik streef er zelf naar om mijn verzameling later zo te ordenen dat ik een aantal leuke mapjes heb met "de 20 mooiste advertenties met wereldbollen" of "de 20 mooiste advertenties met stereotiepe afbeeldingen van Japanners" om maar een dwarsstraat te noemen. 
P.S. Bij dat laatste kan ik dan weer aantekenen dat het "best veel" mapjes met 20 advertenties zullen worden. Bij de Grote Opruim Actie van de afgelopen maand heb ik de huidige thema's eens snel geinventariseerd. Ik zal ze in een volgende aflevering van deze blog opsommen, en dan meteen uitleggen waarom iets een thema is geworden.