Thema's (2)

P.S. Zag dat ik al diverse afleveringen lang geen fotootjes heb bijgevoegd - dat is wel erg saai, dus bij deze aflevering in ieder geval weer wat kleurrijke voorbeelden :-)

(Het blijkt dat mijn scanner niet goed overweg kan met fel-oranje, dus met name de Heineken advertentie hieronder is in het echt nog opvallender ORANJE).

===

In vervolg op de lange lijst thema's van de vorige aflevering (die overigens nog lang niet compleet is), eerst maar eens wat zaken bundelen om een beter overzicht te krijgen.

Feestdagen

Voor fabrikanten en winkeliers zijn (officiele) feestdagen vrijwel altijd een reden om er een schepje bovenop te doen, vooral nu de laatste jaren een ontwikkeling gaande is om bij zoveel mogelijk gelegenheden elkaar kadootjes te geven, die vaak ook nog eens veel luxer zijn dan vroeger. Gaf men vroeger alleen kadootjes met verjaardagen en Sinterklaas, kreeg moeder een nieuwe pan voor Moederdag (en vader een doosje sigaren) en was kadootjes geven met Kerst iets dat indruiste tegen de Nederlandse volksaard, tegenwoordig zijn digitale camera's, iPads en dergelijke geen uitzondering meer

In de reclame zie je van oudsher jaarlijks een opleving rond de tradionele feestdagen Sinterklaas, Kerst en Nieuwjaar (en in mindere mate Pasen). Later - met de toenemende welvaart en waarschijnlijk onder druk van de winkeliers - kwamen daar Moederdag en Vaderdag bij. 
Van nog recenter datum is Valentijnsdag, overgewaaid uit Amerika; en soms zie je zelfs referenties naar Halloween.

Jagermeister, Panorama, 2 mei 1980

Bijzondere gelegenheden

Nauw verwant aan de feestdagen zijn de bijzondere dagen en evenementen; hoewel Koninginnedag (tegenwoordig Koningsdag) altijd al uitbundig gevierd werd, zag je het niet spectaculair terug in de reclame - het waren meestal de jeneverfabrikanten die hun Oranjebitter nog eens extra aanprezen en later kwamen daar de oranje tompoezen van de bakker en de Hema bij. Bij bijzondere gelegenheden m.b.t. het Koninklijk Huis zoals geboortes, huwelijken, verlovingen en troonswisselingen pakte men grootser uit, hoewel de toonzetting tot de jaren 60 wel steeds ernstig en eerbiedig bleef. In het huidige Maxima-tijdperk is de reclame rond dat soort gebeurtenissen een stuk speelser geworden.

De rol van "Oranje" als verbindende factor in Nederland is voor een (groot) deel overgenomen door de sport - bij elke EK of WK voetbal vallen de fabrikanten over elkaar heen om met een oranje gekleurd product op de markt te komen. De oranjegekte ziet men nu ook bij de Olympische spelen en veel andere sporten. Veel sport-gerelateerde reclame is van de categorie "inhakers"; wint een Nederlander een groot sportevenement, dan verschijnt er vrijwel direct reclame die aan het evenement refereert of waarin de sportman of -vrouw optreedt om een - meestal niet sport-gerelateerd - product aan te prijzen.

Heineken, Misset Horeca, 16 mei 2008

(wordt vervolgd)