Classificeren van reclame

Zoals in één van mijn vorige blogs toegezegd zou ik nog terugkomen op het classificeren van een verzameling. Hoewel ik de indelingen die ik hanteer zal illustreren aan de hand van mijn eigen reclame verzameling, zijn ze uiteraard breder toepasbaar, zoals bijvoorbeeld voor een ansichtkaarten verzameling, knipselarchief en dergelijke.

Ik ben begonnen met een soort mini UDC waarin ik de volgende categorien onderscheidde:

1. Eten, drinken en roken 
2. Transport
3. Persoonlijke verzorging, hygiene en gezondheid
4. Kleding en accessoires (mode)
5. In en om het huis
6. Handel en industrie (incl. bank- en verzekeringswezen)

Daarna had ik 7-99 gereserveerd voor "onderwerpen" die ik was tegengekomen of nog verwachtte tegen te komen en die niet echt in categorie 1-6 (zouden) passen zoals Sport, Strips, etc. 

Als sorteermiddel werkte dit wonderwel - bij de eerste ordening van grote nieuwe partijen reclame ontstonden zo 6 nette stapels, afhankelijk van het soort tijdschrift waren meestal stapel 1 en stapel 5 het hoogst.

Uiteraard zijn de hoofnummers weer eindeloos onder te verdelen, bijv. in categorie 1 zijn aparte mappen voor:

• Alcoholische dranken (met aparte mappen voor Bier en Whiskey i.v.m. de grote hoeveelheid ads 
• Niet-alcoholische dranken
• Groente- en Fruit
• Zuivel (Melk)
• Roken (met alle merken alfabetisch geordend)
• Frisdrank
• Koffie en thee
• Chocola
• etc

Als e.e.a. voldoende "voorgesorteerd" is, worden de stapeltjes  netjes in diverse mappen opgeborgen.

Echter, zo eenvoudig is het natuurlijk niet. Er treden al snel diverse complicaties op, zoals:

1. Een advertentie houdt zich niet netjes aan één onderwerp (fabrikanten van wit- en bruingoed tonen vaak hun hele range aan producten in één advertentie tegelijk)
2. De advertenties van één merk worden verspreid over diverse mappen (Verkade komt deels bij de chocola, deels bij de koekjes, deels bij de snoepjes terecht)
3. Op de achterkant van een advertentie staat nog een advertentie die "verzamelwaardig" is. Welke van de 2 wint?

Tevens bleek geleidelijk aan dat de nummers 7-99 een wanorde werden, met arbitrair toegekende nummers op basis van "welk onderwerp we het het eerste tegenkomen, krijgt het volgende nummer". Ik ben later wel een indeling in losse onderwerpen blijven hanteren, maar deze staan alfabetisch gerandschikt in een apart deel van de kasten.

Tenslotte blijken er veel terugkerende thema's voor te komen, zoals "Koninklijk Huis" die dwars door categorien en merken heen gaan.

Bij mijn klanten was het niet anders - veel verzamelaars verzamelen óf een merk, óf een onderwerp óf een thema. Sommige onderwerpen kunnen zowel een onderwerp als een thema zijn: een aardig voorbeeld hiervan is "de telefoon". Als onderwerp zal je daar telefonie advertenties van bijvoorbeeld de PTT, Siemens, AT&T of Bell in onder brengen, maar er is ook een leuk thema van te maken - sinds de opkomst van de telefoon staat deze bedoeld of onbedoeld in talloze advertenties afgebeeld, bijvoorbeeld waar 2 mensen met elkaar praten over een product, waar men een zakelijk tintje wil geven aan de advertentie of waar men iemand niet met lege handen wil afbeelden (vergelijk dit met de sigaret, die ook vaak gebruikt werd om een bepaald 'image' te geven).

Hoe meer onderwerpen en thema's hoe lastiger het wordt het fysieke voorwerp (in mijn geval de advertentie) bevredigend op een plek op te bergen. De enige oplossing is dan ook een database van alle objecten, voorzien van alle trefwoorden die je maar kan bedenken en uiteraard een goed zoeksysteem om alles terug te kunnen vinden. Met name het zoeksysteem is een echte uitdaging. Hierover later meer.

Als voorbeeld van een advertentie die je meerdere plekken zou kunnen opbergen de volgende van Davitamon:

Er zijn in ieder geval de volgende mogelijkheden om deze advertentie op te bergen:

1. Onder de D van Davitamon (de merknaam)
2. Onder de O van Organon (de fabrikant)
3. Onder de O van Oss (de plaats)
4. Bij het thema "Sneeuwpoppen" (in de cirkel staan 2 kinderen naar een sneeuwpop te kijken)
5. Bij het thema "Kikkers"
6. Bij het thema "Paraplu en parasol" - de kikker draagt een paraplu terwijl het niet regent of sneeuwt, de paraplu is dus een symbolische verwijzing naar de bescherming tegen het slechte weer (immers, met Davitamon kan je weerstand tegen het winterweer opbouwen, aldus de tekst van de advertentie)

Bij een goed zoeksysteem zijn optie 2 en 3 attributen van de merknaam (of omgekeerd) zodat het niet uitmaakt via welke weg je zoekt.

Maar zoals gezegd, later meer hierover.